İneklerin sağlıkları, süt randımanı, et elde edimi ve genel çiftlik randımanı için kritik bir öneme sahip olmaktadır. İneklerin sağlıklarını muhafaza etmek, olası rahatsızlıkların erkenden tanısını koymak ve önlemler almak, çiftlik yönetiminin en mühim ögelerinden bir tanesidir. En iyi inek sağlık kontrolü yöntemleri hakkında bilgi edinmek için sizlerde bu blog yazımızı detaylı şekilde okuyabilirsiniz.
Rutin Veteriner Kontrolleri
Düzenli bir şekilde ve aralıklarla veteriner kontrollerinin yapılması, ineklerin sağlıklarının gözetilmesi ve olası sağlık problemlerinin erkenden tanısı koyulması için hayati öneme sahip olmaktadır. İneklerin genel olarak sağlıklarını değerlendirmek adına Veterinerler detaylı bir muayene yapmaktadırlar. İnekler için fiziksel muayenenin yanı sıra, süt ve kan örnekleri de analiz edilmekte olup, gereken aşılarda tamamlanmaktadır.
Beslenme
Dengeli ve besleyici beslenme koşulları ineklerin sağlıklı kalması, verimli olması ve yaşayabilmesi için gereklidir. İneklerin günlük gıda gereksinimlerini gidermek adına ne çok ne da az yeterli ölçüde yemler hayvanlara verilmelidir. İneklere verilen yemler vitamin, protein, enerji ve mineral barındırmalıdır. Bilhassa laktasyon evresinde olan inekler, yüksek enerjili ve proteinli diyetlere gereksinim duymaktadırlar. Ayriyeten, kalitesi iyi olan kaba yemler ve temiz su sağlanması gerekir.
Vücut Kondisyon Skorlaması
İneklerin beslenme hallerini ve vücutlarındaki yağ depolarını değerlendirebilmek için vücut kondisyon skorlaması uygulanmalıdır. Vücut kondisyon skorlaması ineklerin sağlık kontrolünde uygulanan yöntemlerden bir tanesidir. Vücut kondisyon skorlaması, birden beşe kadar olan bir ölçek ile yapılmaktadır. Bu skorlama da bir zayıf, beşse aşırı kilolu manasına gelmektedir.
İneklerin Düzenli Bir Şekilde Gözetilmesi
İneklerin hareketleri, sağlık halleri hakkında mühim ipuçları vermektedir. Normal olmayan, anormal hareketler, stres, rahatsızlık ya da hastalık semptomu olabilmektedir. İneklerin yem tüketimleri, su tüketimleri, yürüyüş biçimleri, duruşları ve sosyal davranışları rutin periyotlarla kesinlikle gözetilmelidir.
Mastitis Kontrolü
Mastitis, genelde süt ineklerinde görülen bir meme enfeksiyonu olmaktadır. Mastitis süt randımanına kötü yönde etki eder. Mastitis kontrolü de inek sağlığı için kontrol edilmesi gereken yöntemlerdendir. Bu nedenle İneklerin meme sağlıkları düzenli bir şekilde kontrol edilmeli, kontrol kesinlikle ihmal edilmemelidir. Temiz sağım yöntemleri yapılmalı ve yüksek somatik hücre sayısında olan inekler belirlenerek tedavi edilmelidir. Ayriyeten, sağım yapan cihazlar ya da makinalar iyice temizlenmeli ve bakımları ihmal edilmemelidir.
Ayak ve Tırnak Bakımı
Ayak ve tırnak sorunları, ineklerde karşılaşılan sorunlardandır. Bu duruma ineklerde sık sık rastlanılmaktadır. Ancak ayak ve tırnaklarda yaşanan olumsuzluklar ciddi sağlık problemlerine sebep olabilen hallerdir. Düzenli bir şekilde ayak ve tırnak bakımları, ineklerin konforlu yürüyebilmeleri ve ayakta durabilmeleri için gerekli olmaktadır. İneklerin tırnakları düzenli bir şekilde kesilmeli ve ayak banyolarıyla enfeksiyon tehlikesi düşürülmelidir.
Parazit Kontrolü
İneklerde dış ve iç parazitler, her zaman için sorunlara neden olmaktadır. Sağlık problemlerinin yanı sıra üretim kayıplarına da sebep olan parazit kontrolü kesinlikle yapılmalıdır. Kontrol sonrası dış parazit ya da iç parazit mevcut ise uygun tedaviler hiç beklenilmeden uygulanmalıdır. Parazit kontrolü için veteriner hekimlerin tavsiyeleri ve tedavi yöntemleri eksiksiz yerine getirilmelidir
Üreme Sağlığı
Tüm canlılarda olduğu gibi, ineklerin üreme sağlıkları da süt randımanı ve sürü devamlılığı yönünden oldukça mühimdir. Rutin aralıklarla üreme kontrolleri, doğumun ardından olan dönemlerin gözetilmesi ve gerekli olduğunda üreme müdahaleleriyle ineklerin üreme performansı optimize edilmelidir. Ayriyeten, buzağıların doğumun ardından çabuk bir biçimde ayağa kalkması ve emmesi gerekmektedir.
Aşı ve İmmünizasyon Programları
İneklerin bulaşıcı rahatsızlıklardan muhafaza edilmesi için düzenli aşı programlarına uyulması oldukça mühimdir. İneklere, brusella, şap ve leptospiroz türü yaygın olan rahatsızlıklara karşı aşı yapılmalıdır. Uygulanan aşılar ise veteriner hekimin belirlemiş olduğu takvime uyacak şekilde ara ara tekrarlanmalıdır. Ayriyeten, buzağılara da doğumun ardından gereken aşıları yaptırılmalıdır.
İneklerin sağlıklarını muhafaza etmek ve sürü randımanını maksimuma taşımak için belirtmiş olduğumuz teknikler eksiksiz uygulamalıdır. Bu teknikler çiftlik yönetiminde kritik rol üstlenmektedir. Sağlıklı inek nesli için, düzenli veteriner kontrolleri, dengeli beslenmeler, temiz sağım yöntemleri ve uygun bakım gerekmektedir.
Çiftlik gibi alanlar ilk sırada olmak üzere inek yetiştiriciliği yapılan her alanda başarılı olmak ve ekonomik olarak kar etmek için ineklerin sağlık kontrolleri kesinlikle yapılmalıdır.