Hayvanların herhangi bir rahatsızlığa yakalanmadan evvel gereken kontrollerinin ve aşıların uygulanması gerekmektedir. Bu uygulamalar inek sektöründeki ana amaçtır.  Bu tedbir, sağlık harcamaları hususunda tasarruf temin eder, işletmenin karını yükseltir, hayvanla ilgilenen kişileri ve hayvansal malzemeleri elde edenleri hayvanlardan bulaşacak rahatsızlıklardan muhafaza eder. Sağlıklı bir işletme, sağlığı yerinde olan nesiller yetiştirmektedir. Sağlığı yerinde nesil yetiştirme hususunda önem verilmesi gerekli olan ilk mevzu ise üreme ve doğum sağlığı olmaktadır.

İneklerde Doğum

İneklerin çeşitleri ile ilişkili olarak farklılık gösteren zamanlarda dış dünyada yaşam sürebilecek hale gelen yavrunun anne karnından çıkarılmasına doğum adı verilmektedir. İneklerde hamilelik zamanı ortalama 283 olmakla birlikte, bu da dokuz ay on gün olarak da ifade edilmektedir. İneklerin gebelik kayıtlarının doğru bir biçimde tutulması, doğru bir şekilde besleme ve doğum vaktinin gözetilmesi yönünden önem arz etmektedir.

İneklerde doğum üç aşamada gerçekleşmektedir.

*  Sancı

*  Doğum

*  Sonun atılması

Doğumların gerçekleşme biçimleri nasıl olursa olsun, doğum temizliğinin temin edilmesi gerekmektedir. Doğum temizliği aşağıdaki gibi temin edilir.

*  İneğin doğumunu gerçekleştireceği yerin kuru, hijyenik ve dezenfekte edilmiş ve bolca altlık serilmiş bir biçimde olması gerekmektedir.

*  Bunun yanı sıra doğuma müdahalede bulunan insanın ellerinin temiz olması mühimdir. Kişi, elini ılık ve sabunlu suyla yıkaması gerekmektedir. Bunun yanı sıra maske ve eldiven gibi muhafaza edici materyaller de tercih edilmelidir.

*  Bu durumun beraberinde doğum sırasında tercih edilecek malzemelerin hijyenik olması da oldukça mühimdir. Önceden iyotlu suda bekletilen malzemelerin, yıkanması ve temizlenmesi gerekmektedir.

*  Doğumu gerçekleştirecek ineğin temizliği de doğum temizliği kurallarına dahil olmaktadır. Doğuma müdahalede bulunmadan evvel ineğin kuyruğunun bağlı olması gerekmektedir. Genital organ ve etrafı sabunlu su ve fırçayla titizlik ile yıkanarak dezenfekte edilmesi gerekir.

*  Bebeğin dünyaya gelmesinin ardından göbek kordonu doğumun hemen ardından bakteri oluşumunun önüne geçmek için iyotlu dezenfektan ile temizlenmelidir.

İneklerde Üreme Sağlığı

Süt elde ediminin karlı bir biçimde yapılması, düzenli bir döl randımanı ile ilişkili olmaktadır. Döl randımanının olabilmesi içinse sürüdeki bütün ineklerin düzenli bir şekilde her sene buzağı vermesi gerekmektedir. Üreme sağlığının olmadığı hallerde inekler döl verememektedir. Bu duruma da kısırlık adı verilmektedir. Kısır ineklerin sürüden uzak tutulması gerekmektedir.

Üreme etkinliğinin sağlıksız olmasına düşük fertilite adı verilmektedir. Düşük fertilite halinde inekler kısır değildir ancak normal bir döl randımanı da göstermemektedirler. Yetiştiricilik sektöründe düşük fertilite halindeki inekler daha ciddi ve daha çok problemle karşılaşmaktadırlar.

Normal üreme yeteneğinde olan inekler, birinci veya ikinci çiftleşmelerinde hamile kalmaktadırlar. Senede bir defa bir buzağı doğurmaları gerekir. Bu ölçümlerin haricindeki inekler infertilite halindedir. Bunun beraberinde kızgınlık vaktindeki dişi ineklere uygulanan suni tohumlama, süt sığırı işletmelerinde iyi neticeler doğurmaktadır.