Bütün canlı yaşamının temel kaynağı su olmaktadır. Yaşam kaynağı olan su, ineklerde süt üretiminin de en önemli bileşenlerinden bir tanesidir. Çünkü sütün %85’i sudan oluşmaktadır. Bundan dolayı süt ineklerinde, su tüketimi fazlası ile önemli olmaktadır. Su tüketimi dolaylı olarak değil, ineklerdeki süt verimi ve kalitesine direk etki etmektedir. İneklerde beklenen süt verimine ulaşmak için hayvanların yeterli miktarda su tüketmesi sağlanmalıdır. Yeterli miktarda su tüketilmediği takdirde süt veriminde azalma olmaktadır. Süt miktarındaki azalmanın yanı sıra az su tüketimi, yem tüketimine, sindirim sistemine ve genel sağlık durumuna negatif yönde etkide bulunmaktadır.
Süt inekleri için su tüketimi hem bir ihtiyaç hem de verimliliğin temel taşlarındandır. Kalitesi yüksek süt üretimi için ineklerin gündelik su gereksiniminin karşılanması gereklidir. Hayvanların bakımı ile ilgilenen yetiştiriciler hayvanların su tüketim alışkanlıklarını rutin olarak gözlemlemelidir. Düzenli gözlem ile birlikte su kaynaklarının hijyeni devamlı olacak şekilde kontrol edilmelidir. Kısacası yeterli su içmeyen inekler, yeterli süt veremeyeceği için ineklerde su tüketimi çok önemli olup, su tüketimi süt verimini pozitif yönde etkilemektedir.
Su ve süt üretimi birbiri ile bağlantılı olan bir durumdur. İneklerde süt verimi arttığında buna bağlı olarak su tüketimi de artış göstermektedir. Bir inek ürettiği her 1 litre süt için ortalama 3 litre ile 5 litre su içmelidir. Belirtmiş olduğumuz oran iklim koşullarına, yemin içeriğine ve hayvanın cinsine göre farklı olmaktadır. Su miktarının yeterli olmadığı durumlarda ineklerde öncelikli olarak süt üretiminde düşüşler olmaktadır. İnekler bu dönemde süt veriminden önce vücudundaki sıvı dengesini muhafaza etmektedir. Süt verimindeki düşüşte en etkili olan faktör kısacası su tüketimindeki yetersizliktir.
İneklerdeki su tüketimini etkileyen hususlar aynı olmamakla birlikte değişkendir. İneklerin su tüketimine etki eden unsurlar arasındaki dış faktörler çok etkilidir. Hava sıcaklığından nem oranına, yemin türünden suların kalitesine kadar daha birçok dış faktör su tüketiminin değişmesine neden olmaktadır.
Hava sıcaklığı artmasına bağlı olarak ineklerin su tüketimi artmaktadır. Sıcak hava koşullarında inekler vücut ısısını dengede tutmak için daha fazla su içmektedir. Kuru madde oranı yüksek olan yemler ineklerdeki su tüketimini artırmaktadır. Çünkü bu tür yem cinslerinin sindirim sürecinin gerçekleşmesi için daha fazla su gerektirmektedir. Silaj ya da sulu olan yemlerle beslenen ineklerde su tüketimi kuru yemlerle beslenen ineklere kıyasla çok daha az su içmektedirler.
Su kalitesi fazlası ile mühimdir. Kötü kokulu, temiz olmayan ya da mineral seviyesi çok yüksek olan sular hayvanlardaki su içme isteğini düşürmektedir. Su tüketiminin düşmesi süt verimini de sekteye uğratmaktadır.
Su eksikliği hem kısa hem de uzun vadede çok sıkıntı olan bir durumdur. Su eksikliği kısa vadede süt üretimine olumsuz etkide bulunmaktadır. Uzun vadede yeterli olmayan su tüketimi hayvanlarda metabolik ve sağlık problemlerinin yaşanmasına yol açmaktadır. İneklerin vücut dokularında bulunan sıvının anormal şekilde tükenmesi, yem tüketimini düşürmektedir. Rumen faaliyetleri ve sindirim sistemi de dehidrasyondan etkilenmektedir. Hayvanlarda dehidrasyondan kaynaklı yaşanan bu durumlar enerji dengesizliğine neden olurken, süt miktarı ve süt yağ oranı da düşmektedir.
Yetersiz su tüketimine bağlı olarak ineklerde stres seviyesi yükselirken, döl verimi düşmektedir.
Süt verimini yükseltmek için çiftliklerde suyun hayvanların kolaylıkla ulaşılabileceği yere konumlandırılması gerekmektedir. Su hem temiz hem de yeterli sıcaklıkta olmalıdır. Sulukların sayısı, konumu ve debisi ayarlanırken ineklerin davranışları dikkate alınmalıdır.
Yaz aylarında su ihtiyacı yükselişe geçtiğinden hem verim hem de hayvan refahı açısından su tüketim ihtiyacı karşılanmalıdır.