Bir inekte süt randımanına etki eden birçok etken yer almaktadır. Bu etkenler; kuruda kalma zamanı, beslenme, kızgınlık, günlük sağım sayıları, laktasyon zamanları, canlı cüsse, yaş ve cins olarak belirtilmektedir.
Süt ineklerinde beslenme düzenlemeleri ve verimi artırma stratejileri, süt üretimi gerçekleştiren bireyler ya da işletmeler için önemli bir konudur. Doğru beslenme, hayvanların sağlığını ve süt verimini direk etkileyen temel hususlardandır. Bundan dolayı, ineklerin protein, enerji, vitamin ve mineral gereksinimlerini giderecek dengeli yem programı oluşturulduktan sonra ona göre beslenmeli sağlanmalıdır. Beslenme programları yapılırken, hayvanların yaşı, ırkı, gebelik durumu ve süt verimi göz önünde bulundurulmalıdır. Çok kaliteli yonca, mısır silajı, protein ve enerji kaynakları barındıran dengeli bir yem rasyonunun yanı sıra, ineklerin su ihtiyaçları da düzenli olarak karşılanmalıdır
Hijyenik ortamların hayvanlar için sağlanması, stresin olmaması, düzenli veteriner kontrolü ve sağlık sorunlarının hızlı olacak şekilde çözülmesi de ineklerdeki verimi artırma stratejilerindendir. Beslenme ve yönetim stratejileri, süt ineklerinin verimini istenen düzeye çıkarmak ve sağlıklarını korumak için hayati önem taşımaktadır.
Kuruda Kalma Zamanı
Laktasyon zamanlarının sonlarında memelerde süt salgılamasının durması, ineklerin kuruya çıkması durumudur. Kuruya çıkma olayıyla sonraki buzağılama arasında olan zamana da kuru dönem adı verilmektedir. Bu zaman, ineklerin bir sonraki laktasyona hazır olması ve vücutlarının ve meme dokularının dinlenmesi için gerekli olmaktadır. 10 ay süresince sağılmış olan iki ay kuruda bekletilen ineklerin süt randımanları çok fazladır.
Beslenme
Fazla süt randımanlarını sağlayabilmek adına ineklerin gereksinim duydukları gıdaları hem dengeli hem de yeterli bir biçimde temin etmek gerekmektedir. Gerek süt verdikleri zamanda gerek de kuruda kaldıkları zamanda inekler, kalite ve ölçü yönünden belirli seviyede yem alması gerekir. Rasyon ismi verilen bu seviye gün içerisinde yirmi litreye dek süt veren ineklerde diğerlerine kıyas ile daha basit ayarlanabilmektedir.
İkiz Doğum, Hamilelik ve Kızgınlık
Bir inekte yirmi bir gün aralık ile yinelenen kızgınlık sırasında, süt randımanında düşme gözlemlenmektedir. İneklerin hamile kalmasının ardından hormonların tesiri ile yine süt randımanlarında düşmeler meydana gelmektedir. Bu düşme hamileliğin 5. ayında hissedilmektedir. Hamileliklerinin son zamanlarında süt randımanları kesin bir biçimde azalma eğilimi gösterir. İkiz doğumun süt randımanı düşürdüğü bilinmektedir.
Günlük Sağım Aralığı, Süresi ve Sayısı
Süt sığırcılığında genel olarak günde 2 defa on iki saat arayla uygulanmaktadır. Sağım sayılarının artmasıyla süt randımanı da yükselmektedir. Fazla beslenme seviyesinde olan ineklere gün içerisinde iki defadan çok sağım yapılmaktadır. Az beslenme düzeyi yapılan sürüde ve az randımanlı ineklerde sağım sayılarının yükselmesiyle de az bir ölçü yükselebilir.
Yaş
İneklerin süt verdikleri zamana laktasyon ismi verilmektedir. Laktasyon sayılarının ilerlemesi ile ilişkili olarak, ineklerin süt randımanları da artmaktadır. İlk laktasyon zamanlarında düşük olan süt randımanları her sene artmaya devam etmektedir. Bu artma dördüncü laktasyona dek sürmektedir. Dördüncü laktasyonun ardından süt randımanında azalmalar başlamaktadır.