Keçilerde doğum öncesi ve doğum sonrası süreç olarak anne ve de yavrunun sağlığı açısından fazlası ile hassas olan dönemlerdendir. Bu süreçte keçilere yapılacak doğru ve zamanında bakım uygulamaları başarılı sonuçlar alınmasında çok etkili olmaktadır. Yavruların hem sağlıklı doğması hem de anne keçinin laktasyon dönemine rahat geçiş yapması ve problem yaşamaması adına doğru bakım teknikleri hamile keçilere uygulanmalıdır.

Gebeliğin son dönemlerinde başlayan doğum öncesi bakımları, keçilerin doğuma hazırlanmasında kritik rol üstlenirken, fiziksel ve besinsel düzenlemeleri içermektedir. Hamileliğin sonlanmasına 2 ile 3 hafta kala keçiler rutin zaman aralıkları ile gözlemlenmelidir. Keçilerin vücut kondisyonu, hareketleri ve iştah durumu sürekli kontrol altında tutulmalıdır. Bakımın yanında barınak ortamı da keçilerin rahat şekilde doğum yapabileceği hale dönüştürülmelidir. Keçi barınakları temiz, kuru, hava alan ve stres faktörlerinden uzak bir ortam şekline getirilmelidir. Belirtmiş olduğumuz bu ve benzeri tüm unsurlar keçi doğumunun sağlıklı gerçekleşmesine katkı sağlamaktadır.

Doğum öncesi dönemde keçilerin bağışıklık sistemi en iyi şekilde desteklenmelidir. Bağışıklık sistemi için keçilere hem mineral hem de vitamin takviyeleri uygulanmalıdır. E vitamininin yanı sıra selenyum desteği keçilerin doğumu esnasında kolaylık sağlarken, doğum sonrasında yaşanabilecek komplikasyon riskini minimuma indirgemektedir. Keçiler gebeliğin sonlanmasına yakın zaman diliminde sindirimi zor olmayan, enerji ve protein bakımında dengeli yemlerle beslenmelidir.

Keçilerdeki doğum öncesi aşırı şişmanlık doğum anında sorunlar yaşanmasında etkili olmaktadır. Bundan dolayı keçiler için rasyon dikkatli şekilde ayarlanmalıdır. İç ve dış parazitlerin annenin ve de yavrunun sağlığını ciddi anlamda riske soktuğu göz önünde bulundurulmalıdır. Bu nedenle keçilerin parazit kontrolleri de doğumdan evvel veteriner hekim gözetiminde yapılmalıdır.

Doğum başladığı anda keçiye sorun yok ise müdahale edilmemeli, doğal süreç normal seyrine bırakılmalıdır. Fakat doğum çok uzun sürüyor veya doğum yaparken keçi sorun yaşıyor ise beklenmeden veteriner hekimden yardım alınmalıdır.

Doğum tamamlandıktan sonra, yavru keçinin doğum zarından tamamen çıktığından ve nefes aldığından emin olunmalıdır. Gerekli durumlarda yavru keçinin ağız ve burun çevresi nazikçe temizlenmeli solunuma destek verilmelidir. Anne keçinin yavrusunu yalaması sağlanarak, yavrunun kuruması hem de anne yavru bağının güçlenmesi sağlanmalıdır.

Doğumdan sonra keçilere herhangi bir müdahale etmeden doğal davranışlarını sergilemesine izin verilmelidir.

Keçi doğumu sonrası plasentanın doğal şekilde atılması gerektiğinden beklenmeli acele edilmemelidir. Ancak plasenta 6 saat ile 8 saat içerisinde atılmazsa veya pis kokulu bir akıntı mevcutsa veteriner müdahalesi gerekli olabilir. Doğum gerçekleştirildikten sonra keçinin temiz ve ılık su içmesi sağlanmalı, sıvı kaybı dengelenmelidir.

Beslenme de keçi doğumu sonrası bakımın önemli olan parçalarındandır. Keçilere doğumdan sonraki haftalarda sindirimi kolay yemler yedirilmelidir. Daha sonrasında ise laktasyon döneminde tüketmesi gereken yüksek enerji ve protein içeren yemler de verilmelidir. Keçilere yapılacak olan doğru beslenme süt üretimini artırırken annenin zayıf düşmesini önlemektedir.

Doğan yavru keçiler ilk birkaç saat içinde mutlaka ağız sütü içmelidir. Kolostrum yani ağız sütü yavru keçilerin bağışıklık sistemini güçlendirecek olan antikorlarla dolu olduğundan, yavruların savunma hattını oluşturmaktadır. Yavru keçinin annesinden süt emmediği durumlarda yahut anne süt vermiyorsa, süt sağılıp yavruya içerilmelidir.

Zayıf doğan yavru keçilere daha iyi bir bakım yapılmalı ve sıcak tutulmalıdır. Yavru keçilerin göbek kordonları antiseptik bir solüsyonla temizlenmeli, enfeksiyon riski minimuma indirilmelidir.

Doğum sonrasındaki günlerde anne keçinin ve yavru keçinin genel sağlık durumları sürekli takip edilmelidir.