İneklerde Domuz Başı Hastalığı Nedir

ineklerde domuz başı hastalığı

Domuz Başı Hastalığı, ineklerde rastlanılan ve viral olan bir enfeksiyondur. İneklerde "Aujeszky virüsü" ismi verilen bu virüs nedeni ile domuz başı hastalığı ortaya çıkmaktadır. Domuz başı hastalığı genel olarak solunum yoluyla bulaşmaktadır. Ateş, öksürük, burun akıntısı, iştahsızlık gibi belirtilerle domuz başı hastalığı kendini gösterir. Domuz başı hastalığı hayvanların genel sağlığını olumsuz etkiler ve özellikle süt veriminin düşmesine yol açar. Hayvan sağlığı yönetimi ve karantina tedbirleri sayesinde domuz başı hastalığı,  kontrol altına alınmaktadır.

Sığırlarda karşı karşıya kalınan, iki farklı faktör tarafından meydana gelen, birbirine benzeyen iki hastalık yumru çene ve odun dildir. Odun dil hastalığı, bilimsel olarak aktinobasilloz olarak adlandırılmaktadır. Bu hastalığa yol açan faktör gram negatif bir mikroorganizmadır. Sindirim sisteminde normal olarak var olan bu mikroorganizma hastalık meydana getirmez.

Dilde çizik oluşturan, üstünde ufak sıyrıntı ya da yara meydana getiren sert otlar, saman ve benzeri gibi kaba yemler hastalığa neden olur. Dilde şişme meydana gelir, sertleşir ve ağrı yaşanır. Dil üstünde ülserler ortaya çıkar ve dil çok fazla şiştiğinde ağızdan dışarıya doğru sarkar. Bunun yanı sıra aşırı derecede salya akması ile de karşılaşılır. İnek yemek yerken ve su içerken zorlanmaktadır. Hızlı bir şekilde ağırlığında düşüş yaşanmaktadır.

Hastalığa yakalanan inek, çayırda otları ve ahırda kendisine tükettirilen yemleri tutmada, ağzına alarak öğütmede zorluk yaşadığından dolayı aç kalır.

Hastalığa neden olan actinobacillus lignieresi yumuşak dokulardan hoşnut olur. Dil haricinde farklı organlarda da hastalığa rastlanılır. Hastalığın bakır noksanlığında karşı karşıya kalınma oranının yükseldiği bilinmektedir. Aktinobasillozun rastlanılabileceği yerler akciğer, meme, göğüs, deri, iç organlar, boyun, yemek borusu, ayaklar ve burun olarak sıralanabilmektedir. Hastalığın salgın haline gelmesi gibi bir durum söz konusu değildir. Süt tüketenlerde rastlanıldığına dair bir bildirim yapılmamıştır.

Yumru çene hastalığına neden olan faktör ise actinodur. Ancak aktinobasilloz faktöründen farklıdır. Gram pozitif bir bakteri olarak sınıflandırılıp, bilimsel açıdan daha çok mantara benzemektedir.

Etken actinomyces bovis sindirim sisteminde mevcut olan sıradan bakterilerdendir. Diş değişim zamanlarında ya da diş etinde, yanakta meydana gelen çiziklerle dokulara nüfuz ederek hastalık yapıcı duruma gelir. Actinomyces bovis genel olarak kemik dokusundan hoşnut olur. Üst ve alt çenede problemlere neden olur. Alt çenede sert bir yapıya sahip olan şişliğe yol açar. Şişliğin içerisinde yoğun, sarımtırak, koyu kıvama sahip, granüllü bir irin mevcuttur. Bölgede yer alan lenf bezlerinde şişlik meydana gelir.

Hastalık genellikle ölümcül bir şekilde sonuçlanmaz. Ancak şiddetli durumlarda soluk borusunu darlaştırıp, nefes almayı, yemek borusunu darlaştırıp yutmaya engel olacak duruma gelebilir. Uzun müddet devam eden, yiyecekleri öğütmeye engel olan hallerde aç kalma nedeni ile çok fazla zayıflama ve hatta ölüm meydana gelebilir.

Aktinomikoz olarak adlandırılan hastalıkta çene kemiği üzerinde gözenekler meydana gelir ve çene kemiğinin kırılması ile netice bulur. Aktinomikoz sığırlarda karşı karşıya kalınan bir hastalık olarak bilinse de köpeklerde, atlarda, koyunlarda, mandalarda, keçilerde ve insanlarda da rastlanılabilir. Actinomyces bovis 1905 senesinde ilk defa tespit edilerek isim verilmiştir. Türkiye'de sığır yetiştiricileri arasında domuz başı hastalığı olarak da bilinmektedir.

Etiketler: ineklerde domuz başı hastalığı nedir
Aralık 07, 2023
Listeye dön
cultureSettings.RegionId: 0 cultureSettings.LanguageCode: TR