Ayak hastalıkları diğer canlılarda olduğu gibi ineklerde de yaşanmaktadır. Sığırlarda ayak hastalıkları hayvancılıkta büyük kayıplara neden olan en önemli etkenlerden olup, tedbirler anında alınmalıdır. Hem verimliliği artırmak hem de ekonomik kayıpları önlemek açısından sığırlardaki ayak hastalıkları çok büyük bir önem taşımaktadır. Bu nedenle inekler arasında yaygın olarak rastlanan ayak hastalıkları için tedavi uygulanmalı hayvanların refahı tekrardan sağlanmalıdır.

İneklerde Topallama Neden Olmaktadır?

İneklerde topallama, genel olarak tırnak ya da ayak hastalıklarından kaynaklı olarak yaşanmakta olup, hayvanların konforunu olumsuz etkilerken, ekonomik verime de negatif yönde etki etmektedir. Çünkü ayakta veya bacakta ağrı hisseden inek, ağrılı ayağını kullanmak istemez ve bundan dolayı da ineklerde topallama olmaktadır. Bu tür sağlık sorunları ile karşı karşıya gelindiğinde topallamanın nedeni doğru şekilde tespit edilmeli ve uygun tedavi yöntemi bekleme yapmaksızın gerçekleştirilmelidir.

Topallığa neden olan faktörler ineğin kendisinden kaynaklı olmaktadır. İneğin yaşı, hamilelik, laktasyon evresi, genetik nedenler yanı sıra ineğin daha önce geçirmiş olduğu hastalıklar topallığın nedenleri içerisinde yer almaktadır. Ayak ve tırnakların hijyeni, tırnak kesimi, sıcaklık stresi, diğer inekler ile arasındaki sosyal beceriler inek topallığı konusunda ilk etken olmaktadır. İneklerin yer aldığı işletme şartları kaynaklı topallığa etki eden etkenler olmaktadır. Hayvanların nakil biçimleri, işletmenin hayvan sayısı açısından kalabalık olması, sığırların gezme alanı, ineklerin aşırı ıslak ve nemli bir atmosferde tutulması işletme içerisinde enfeksiyon kontrollü topallığa etki eden faktörler olmaktadır.

İnek Ayak Sağlığı Tedavi

Ayak oldukça yumuşak ise inekleri uzun süre nemli atmosferde bekletmekten kaçınmak gerekmektedir. Yürüyüş yollarında ahır kireci ya da süperfosfat kullanılabilmektedir. Bunlar yapılırken ayak banyosu öncesinde hayvanların tırnakları üzerinde oldukça fazla pislik bulunuyorsa temiz sudan geçmeleri sağlanmalıdır. Ayaklar sert durumdaysa ineklerin uzun süre toprak yahut çamurlu alanlarda durmasından kaçınılmalıdır. İneklerin özellikle nemli olmasına özen gösterilmesi gerekmektedir. Yürüyüş yolları ahır kireci ya da süperfosfat kullanılmaması gerekmektedir. Ayak bakım ürünleri yalnızca ayak havuzlarında bulundurulması gerekmektedir. Sürü ayak sorunları için bir ayak banyo çukurunda ya da nemli kil tercih edilebilmektedir. Kaymayı önlemek için farklı materyallere gerek duyulabilmektedir. Boşaltılması ya da sıklıkla değiştirilmesi halinde sade su kullanılabilmektedir.

Ayak Çürüğü Nedir?

Sert ayaklar genel olarak duraklı ahırlarda özellikle yatak için talaş kullanılan yerlerde oluşmaktadır. Tedavi olarak ise antibiyotik ya da artı bölgesel tedavi ile oluşmaktadır. Enfeksiyon daha derin dokulara yayılmış ise mutlaka veteriner hekimden yardım alınması gerekmektedir. Organizmanın yayılmasını önleyebilmek adına etkilenen inekler sürüden anında ayrı tutulmalıdır. Ayak çürüklerinin kontrolü bulaşıcı hastalığın sürü üzerindeki ekonomik etkisi en aza indirmek için önem taşımaktadır. İneklerin izole edilmesi yüksek yoğunlukta alanlarda katı koruyucular yanı sıra ayak banyosu kullanımının ayak çürümesi yayılmasını kontrol etmede yardımcı olmaktadır. Ayak banyosunda %5 bakır sülfat yer almaktadır. Çözeltisinin derinliği en az 10 cm olması gerekmektedir.

Topuk Erozyonu Nedir?

Topuk erozyonları topuğun şişkin yerinde başlamaktadır. Yüzeyde siyah malzeme ve bakteriler ile dolup paralel oluşturulabilirken çukurlar olarak başlamaktadır. Çürükler tırnağın farklı katmanlarında oluşabilmektedir. Tedaviler ilk olarak tüm hasar görmüş bölgelerin çıkartılması ile başlamaktadır. Temizledikten sonra maruz kalan alan dezenfekte edilebilmektedir. İnek yeni ortaya çıkan taban sertleşene kadar birkaç gün kuru ve sakin alanda korunması gerekmektedir. Sığırlardaki topuk erozyonunda hassas dokunun maruz kalmış olduğu ciddi durumlarda kuru alana ek olarak koruyucu bir bandaj uygulanması gerekmektedir.

Hassas dokunun açığa çıktığı ciddi topuk erozyonu vakalarında, hayvanlara kuru bir ortam sağlanmasının yanı sıra koruyucu bir bandaj da uygulanmalıdır.

Taban Ülserleri Nedir?

Tabandan yapışan granül benzeri bir doku çıkıntısı olmaktadır. Genel olarak laminitin klinik belirtileri ile ilişkili olmaktadır. Sürünün yüzde 10 ve fazlası belgelenmiş tek ülser var ise laminitis olmasından şüphe duyulmaktadır. Diğer faktörler ise nem ya da gübre aşırı aşınma ve kötü tırnak kesimi ülsere neden olmaktadır. Ülser genel olarak her iki kısım bacakta da oluşmaktadır. Taban ülserinin ilk tedavileri ülser üzerindeki baskıyı azaltmaktadır. Enfeksiyonu kontrol etmek ve uygulaması ve sonrasında bandajlama işlemi gerekmektedir.