Tarım piyasası, doğasından dolayı dış ve iç tehlike etkenine açık bir şekildedir. Bilhassa çiftlik işletme yerleri, iklim şartlarından sektördeki dalgalanmalar, rahatsızlıklardan iş gücünün eksik olmasına dek pek çok belirsizlikler ile karşılaşabilir Belirtmiş olduğumuz nedenlerden kaynaklı, kriz ve risk yönetimleri, çiftlik yerlerinin sürdürülebilirlikleri ve karı yönünden oldukça önem arz eder.

Risk Yönetimi Ne Anlama Gelir?

Risk yönetimleri, potansiyel olan tehditlerin belirli hale gelmesi, değerlendirme altına alınması ve tesirlerinin en aza düşürmesi gayesi ile yapılan planlı tedbirlerin tümünü kapsamaktadır. Çiftlik yerlerinde bu dönem, kaynakların randımanlı bir şekilde kullanılabilmelerini, üretim eksikliklerinin engellenmesini ve finansal kararların muhafaza edilmesini amaçlar. Çiftlik yerlerinde karşıya karşıya gelinen başlıca tehlikelerse aşağıdaki gibidir;

• İklimsel Tehlikeler: Çok fazla yağmur, don, kuraklık gibi hava durumları ürün randımanına direkt etki eder.
• Biyolojik Tehlikeler: Bitki rahatsızlıkları, canlı salgını ve yabancı otlar mühim eksikliklere neden olabilir.
• Ekonomik Tehlikeler: Girdi fiyatındaki yükseliş, ürün fiyatındaki dalgalanma ve dövizlerdeki farklılık.
• Politik ve Yasal Tehlikeler: Tarım politikasındaki farklılıklar, destek olma sisteminin farklılaşması, vergi düzenlemesi.
• Yönetimsel ve İş Gücü Tehlikeleri: Kalifiye iş gücünde kayıplar, yönetimde yanlışlar, bilgilerin yeterli olmaması.
• Teknolojik Tehlikeler: Makinelerin arıza vermesi, teknolojide yeterli olmama, dijital dönüşümlere uyum temin edememe.

Kriz Yönetimi Ne Anlama Gelir?

Krizlerin yönetilmesi, beklenmedik hallerde çabuk ve tesirli kararlarda bulunarak zararı minimuma düşürmeyi hedefleyen dönemdir. Bilhassa salgın rahatsızlıklar, doğal afetler, ani bir şekilde fiyatların çökmesi gibi durumlarda çabuk tepki göstermek için çiftlik yerlerinin ayakta durabilmeleri için mühimdir. Krizlerin yönetilebilmesi için ana adımlarsa aşağıdaki gibidir;

Tehlikelerin Belirli Hale Gelmesi ve Öncelik Verilmesi

• Hangi tehlikelerin daha fazla ve yoğun biçimde görüldüğünün analizi yapılmalıdır.
• Önceliği olan tehlikeler için stratejiler yapılmalıdır.

Erken Uyarı Sistemi ve Gözetim

• Hava durumlarının uyarısını veren sistemler, rahatsızlık gözetme yazılımı gibi teknolojiler tercih edilmelidir.
• Elde edim dönemleri rutin şekilde gözetilmelidir.

Çeşitlendirme Yapmak ve Alternatif Üretimler

• Bir tek ürünün yerine başka ürünler de yetiştirebilmek tehlike dağılımlarını temin eder.
• Hayvansal ve bitkisel elde ediminin entegre yürütülmüş olması krizlere karşı tampon görevini üstlenir.

Finansal ve Sigorta Muhafaza Etme

• Bu sigortalar, doğal afet durumlarına ve biyolojik tehlikelere karşın mühim yönde bir güvence temin eder.
• Acil hal fonu yapılmalıdır.

Kriz Plan Hazırlıkları

• Tüm çiftlikler için özel kriz kurguları ve eylem planları hazır edilmelidir.
• Kriz durumunda kim ne uygulayacak, hangi kaynak dahil olacak açık bir şekilde tanımı yapılmalıdır.

Eğitim ve Bilinçlendirmeler

• Çiftçi kişiler ve çalışan kişiler kriz ve risk yönetimi hususunda eğitim görmelidir.
• Güncel teknoloji ve bilgiler ile donatılan bir grup, krizi daha iyi bir şekilde yönetebilir.

Tarım sektörü, doğayla bütünleşen en hassas sektör olarak tanınır. Bu sebepten çiftlik yerlerinde kriz ve risklerin yönetilmesi, sadece bir alternatif değil, bir mecburiyettir. Proaktif yaklaşımlar, teknolojik yardımlar, finansal planlamalar ve eğitim gören kadrolarla çiftlik yerleri beklenmeyen hallere karşı daha dayanıklı duruma gelirler.