Besi kelimesinin anlamı, herhangi bir canlıyı geliştirmek için ihtiyacı olan besin maddelerini yedirmek veya bir şeyi dengelemek için destekleyen objedir. Desteğin temelinde beslemek bulunmaktadır.

Büyükbaş hayvan yetiştiriciliğinin içinde mühim bir konuma sahip olan besi hayvan yetiştiriciliği, yaşadığımız ülkedeki et gereksinimini gidermek için belli barınaklarda farklı cinslerin ve farklı besleme çeşitlerinin üç farklı yem sınıfı ile beslenmesine besi hayvancılığı denmektedir.

Türkiye’de Besi Hayvancılığı

Yaşadığımız ülkede besi hayvan yetiştiriciliği, bütün yerlerde yapılmaktadır. Daha sık görüldüğü yerler, Güneydoğu ve Doğu Anadolu, Karadeniz’in belli yerleri, İç Anadolu bölgesinde yoğunluk vardır. Her bölgenin başka besleme çeşitleri vardır.

Besi hayvan yetiştiriciliği ile uğraşan pek çok işletme kendi rutin besleme çeşitlerini devam ettirirken, büyükbaş hayvan yetiştiriciliği için ilk adımı atmış kişiler veya daha önceden uğraşıp yeniliğe uyum sağlamak isteyen işletmeler dışarıdan yardım alarak hayvanlarını beslemektedirler.

Irk

Besi hayvanı besin madde gereksinimleri dünya genelinde kabul görülmüş hayvan besleme programlarında tayin edilen, işletmenin ve hayvanın koşullarına göre ihtiyaç olan besin maddelerini vererek beslenmesidir. Bu durumda karara nasıl varılır? Besi için almış olduğunuz hayvan saf et cinsi değil ise, günlük 1900-2000 gram canlı cüssesinin fazlalaşmasına göre rasyon çözmeniz pek de mantıklı bir davranış değildir. Yani bu durumdaki öncelik rasyon hazırlamaya başlamadan evvel cinsi gözetleyip günlük alabileceği canlı cüsse ölçüsünü tespit etmeniz gerekmektedir. Bu örneği süt hayvan yetiştiriciliği içinde söyleyebiliriz, süt randıman sınırı 25 litre/gün olan hayvanınız için 35 litreye göre rasyon hazır etmek aralarındaki 10 litrelik rasyon giderlerinizin kendi cebinizden çıkması anlamına gelmektedir.

Besi Hayvancılığı ve Besi Rasyonu Nasıl Olmalı?

İlk olarak besi hayvan yetiştiriciliği, ufak yaşlarda besiye alınan hayvanların gelişim evresindeki hızlı canlı cüssesinin fazlalığı inmeye başladığında yani randımanlı evre sonlandığında kesim için yollamalıyız. Örneğin, 1-22 yaş aralığında olan insanlar bu yaşa kadar vücut açısından gelişim gösterir belli bir yaşın ardından boy uzaması hücre yenilenmesi aza iner. Hayvanlara da bu mantık ile yaklaşmak gerekir. Yaşadığımız ülkede ise pek çok yerde tam zıttı 12-15 aylık yaşları geçmiş hayvanlar bir araya gelip besi için alınmaktadır. Kesim vakti gelen hayvanlar kesim maliyeti düşükse birkaç işletmede daha tutulmaktadır.

Tavsiye edilen ise, ufak yaşta alınan hayvanların 12-15 yaş aralığına kadar beslenip kesime alınmasıdır.

Besi hayvan yetiştiriciliği, makul fiyata ufak yaşta alınan veya işletmede yer alan hayvanların, daha evvel stoklanmış iyi kaliteli keşif ve kaba yemler ile beslenerek, bütün randıman olgularını gözlemleyerek beslenmesidir.

Kaç Farklı Besleme Modeli Vardır?

*  Meranın ardından ek yemleme

*  Belli program veya sıradanlaşmış öğün besleme

*  Serbest besleme çeşidi uygulanmaktadır.

Hangisini Uygulamalıyım?

Aslına bakılırsa birçok kez denenmiş kademeli besleme en ideal olanıdır. Bir besleme uzmanı aracılığı ile belirlenmiş, planlanmış besi evresinin içinde ilk olarak kaba yem fazla olarak başlayıp besi süreci ilerlerken kuru madde kaba yem seviyesi aza indirilip keşif yem seviyesinin fazlalaştırılması ile yapılmalıdır. Öncelikle söylediğimiz gibi bir besleme uzmanı veya sizlerin uzman olduğu besi rasyon programı ışığında bitirilen bir besi sürecinin geçirilmesi gerekmektedir. Kazancı çok olan besi hayvan yetiştiriciliği sizlerin kendi hayvanlarınızı besleyebileceğiniz ve her geçen sene bir önceki seneye kıyasla daha fazla tecrübe edebileceğiniz bir beslemeyle yapılan besiciliktir.