Şişme durumunu basit bir şekilde açıklamak gerekirse rumende gazın birikmesidir diyebiliriz. Bu gaz, sindirim işleminin normal bir parçası olarak meydana gelir ve normal geğirmeyle yok olur. Meydana gelen gaz dışarı atılmadığı vakit şişme ortaya çıkar. Şişmenin iki çeşidi bulunmaktadır. Daha az sıklık ile denk gelinen çeşidi, gırtlağın tıkalı olması nedeni ile ya da bazı rahatsızlık hallerinde ineğin gazını çıkartamaması halinde gerçekleşmektedir.
Şişmenin ikinci çeşidi olan köpüklü şişmenin nedeni, rumen sıvısı üstünde büyüyen hareketli olmayan bir köpüğün gaz atılımını bloklamasıdır. Bu form şişmenin en çok denk gelinen bir çeşididir. Mevsimsel olarak fazlalaşma gösterir ve sonbahar ve ilkbahar mevsiminde zirve yapmaktadır. Bu hale neden, çabuk gelişen kaba yemdeki parçalanabilir malzemeler tarafından elde edilen köpüktür. Bunlar rumen sıvısının yapışkanlığını fazlalaştırır ve rumen sıvısının viskozitesinin de fazlalaşmasına neden olur. Ayriyeten rumen fermantsayonunun bir neticesi olan gaz formundaki ufak baloncukların ortaya çıkmasının önüne geçerek, serbest gazların atılımına ve böylelikle ile geğirmenin önüne geçer.
Tedavi
Mide hortumu geçirilerek gazın dışarı atılmasını temin etmek, basit gaz şişkinliğini tedavide en iyi tekniktir. Gazın dışarı çıkarılmasının ardından tıkanıklığın nedeni incelenmelidir.
Mide hortumunun işe yaramadığı hallerde, bir trakor ya da kanül sondası tercih edilerek rumende çoğalan gazı çıkarmak ineğin rahatlamasını temin edecektir. Lakin böyle olaylar nadir ve trokar tercih etmek enfeksiyon girişi için büyük bir fırsat temin edeceğinden, son seçenek olarak denenmesi gerekir.
Köpüklü şişme halinde, köpürmeyi engelleyici ajanlar, mide hortumu yoluyla verilmesi gerekir. Örnek verecek olursak keten yağı, terebentin gibi eski trend ilaçları tesirlidir lakin dimetikon ve polaxolene gibi yeni tedavinin ufak dozlarıyla uygulama bakımından daha basit ve tesirlidir.
Köpüklü şişme salgısı meydana gelir ise, sığır meradan çekilir ve fazla lifli bir diyet uygulanmaktadır. Şişkinlik semptomu gösteren inek köpürmeyi engelleyici ajanlar ile tedavi edilmektedir.
Korunma
Köpüklü şişmeyi engelleyebilmek için: Fazla tehlikeli meralarda, tehlikenin çok olduğu vakitlerde otlatma yapmaktan uzak durun. Daha evvel bu tarz sorunlar geçirmiş meralarda ya da fazla yonca içerikli otlar yerlerde, ineklere uzun vadeli otlatma yapılmaması gerekir.
Fazla tehlikeli süreçlerinde lif alımı temin edilmeli, fazlalaştırılmalıdır. Şayet fazla tehlikeli mera tercih etmek zorunda kalır iseniz, inekleri ağır ağır meraya alıştırın. Başlangıç döneminde, günde minimum on dakika ulaşımı kısıtlamak faydalı olacaktır.
Mera ıslak ise tehlike fazlalaşacaktır. Köpük engelleyici ajanları mera üstünde tercih edebilirsiniz. Köpük engelleyici yağlar, otlatmadan evvel meraya püskürtülebilmektedir. Fazla tehlikeli hayvanlara meradan otlatma yapmamanız gerekir. Bazı hayvanlar önlem ve tedavilere rağmen şişmeye ve şişkinliğe yatkınlardır.