İneklerde süt verimi; gebelik durumu, yaş, canlı ağırlık, besleme, hastalık, sıcaklık düzeyi ve kuru dönem ile bağlantılıdır. Bu faktörlere dikkat edildiğinde süt veriminde otomatik bir artış meydana gelecektir. Süt verimini etkileyen faktörlerin detayları ise şu şekildedir:

Gebelik

İneklerin gebelik evresinde süt veriminde düşüş yaşanmaktadır. Gebelik evresi geçtikten sonra ise, süt verimi düzeyinde artış meydana gelecektir. Bu artış seviyesi son derece yüksektir. Yani gebe olduğu dönemki düşüşü amorti edecektir.

Yaş

İneklerden süt alınan dönem laktasyon olarak isimlendirilmektedir. Süt verimi ilk laktasyon döneminde oldukça düşüktür. Ardından kademeleri bir biçimde artış sergileyecektir. Ortalama 8 yaşın ardından süt verimi yapılarının bir gereği olarak rekor seviyede düşmektedir. 8 yaşından sonra ise süt verimi sabit kalır.

Ağırlık

Bir inek yapı bakımından ne derece gelişmişse, süt veriminde de bununla bağlantılı olarak artış meydana gelecektir. Bu durumda ineğin nasıl bir gelişim sergilediği mühimdir. Organik yemler ile beslenmesi ve bakımlarının noksansız bir şekilde gerçekleştirilmesi önemlidir.

Besleme

Beslemede rasyon konusunda fazlasıyla dikkatli olunması gerekmektedir. İnekler sindirim sistemleri hassas olan hayvanlardır. Bu sebepten dolayı belirli enerji ve protein düzeylerine sahip olan yemler verilirken, bu yemi sindirip sindiremeyeceği konusunda bilgi sahibi olunması gerekir. Beslemenin yanında sıvı tüketimi ve terleme de süt verimini etkilemektedir.

Hastalık

Büyükbaş hayvanlar yapıları açısından son derece güçlü dursalar da oldukça hassastırlar. Pek çok hastalık son derece basit bir biçimde bulaşabilir. Ayrıca bulaşan hastalıklar ile artık salgın durumuna gelir ve sürüdeki tüm hayvanları etkisi altına alır. İnekler hastalandıkları zaman bunalıma girdikleri için süt veriminde düşüş yaşanır. Bu sebepten dolayı hastalık erken teşhis edilmeli ve hemen müdahale edilmelidir.

Sıcaklık

İnekler sıcak havadan hoşnut olan hayvanlar değildir. Aşırı derecede sıcak olan yerlerde yem tüketme oranında düşüş olur. Bunun beraberinde de süt veriminde düşüş yaşanır. Sıcak havalarda rasyonda değişiklik yapılması gerekir. İneklerin süt veriminin iyi olmasındaki uygun olan sıcaklık 5-27 derece arasındadır.

Kuru Dönem

İneklerin kuru dönemi ortalama 60-70 gün kadar sürmektedir. Bu dönem içerisinde süt verimi düşer. İneklerin her sene dinlendirilmesi gerekmektedir. Aksi bir durumda gelecek dönemlerde ineklerin süt verimi neredeyse sıfır noktasına düşer.

İneklerin Süt Verimi Nasıl Artırılır?

İneklerin süt verimi üzerinde en fazla beslenmenin etkisi vardır. Bu sebepten dolayı süt verimini artırmak için beslemeye yönlenmek gerekir:

*  Günlük olarak her inek için 5 kilogram saman, 18 kilogram mısır silajı, 11-12 kilogram arasında “21” protein değerine sahip süt yeminin verilmesi gerekmektedir. Bu da günlük olarak 25 litre süt verimi manasına gelmektedir. Şayet farklı bir besleme planı uygulanıyorsa, değerler yavaş yavaş alıştırılmalıdır.

*  Normalin üzerinde süt verimi için, standart süt yemleri yerine özel çiftlik süt yemleri kullanılmalıdır.

* “21” protein değeri bulunan 11 kilogramlık süt yemine ilave olarak günlük 2 kilogram mısır kırması verilmesi; süt verimini mümkün olabilen düzeyde artıracaktır.

*  Günlük 30 litrelik süt verimi son derece iyi bir değerdir. Bu değeri sağlayabilmek için bu yemlerin içerisine yonca eklenebilir. Saman 2 kilograma indirilip, yonca 4 kilograma çıkarılarak 30 litrelik süt verimine ulaşılabilir.

İneklerin süt veriminin artırılması için uyulması gereken besleme biçimi bu şekildedir. Bu besleme planına ve diğer faktörlere uyulduğu taktirde istenilen düzeyde süt verimi elde edilebilir.