Yaşam sürdüğümüz ülkede süt elde edimi için farklı cinste birçok inek tercih edilmektedir. Ülkemizin kendine has inek cinsleri olduğu gibi dünya genelinde tanınan cinsler de coğrafyalarda varlık göstermektedir. Ülkemizin iklimi ile uyum halinde olabilen inek türleri ve yaşam sürdüğümüz ülkenin cinsleri içerisinde melezlemeye de denk gelinir. İnsanlığın süt ihtiyacını gideren süt ineklerinin hangisinin süt elde edimi için uygun olduğunu siz okurlarımız için araştırdık.

*  Kırım kesiminden ülkemize gelen iri yapılı ve kırmızı renk tonundaki Kırım Sığır cinsi bin beş yüz kilogram cüssesi ile dikkatleri üzerine çekmektedir. Kırım Sığır cinsi, süt inekleri içerisini yerini almaktadır. Yaşam sürdüğümüz ülkede de varlıklarını göstermektedir.

*  Kafkasya'da bilhassa Kars tarafına getirilmiş olan Zavot Sığır cinsi, melez bir cins olmaktadır. İsviçre Esmeri ve Simental ineklerin melezlenmesi ile ortaya çıkarılan süt inekleri içerisinde yerini almaktadır.

*  Maraş Sığır cinsi olarak tanınan cins ise ülkemizin yerli ineklerinden Güney Anadolu Kırmızısı ve Kara Irk’ın melezlenmesi ile ortaya çıkar. Süt üreten ineklerden bir tanesidir.

*  Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde denk gelinen Holstein inek cinsi, siyah beyaz renk tonunda olmaktadırlar. İri yapılı olan bu cinsler, Ülkemizde sık sık tercih edilmiş olan süt ineği cinslerinden bir tanesidir. Amerika’dan gelmiş olan Holstein inek cinsinin süt randımanı iyi iken Hollanda’dan gelmiş olanlar daha fazla et randımanı için tercih edilmektedir.

*  İsmini kökeni olan Jersey adasından almış olan Jersey inek cinsi, yaşam sürdüğümüz ülkede sık sık Karadeniz kesiminde süt elde edimi için tercih edilir. Şirin ve ufak bir yapısı olan Jersey inek cinsinin renkleri kahverengidir. En fazla süt elde eden inekler içerisinde bulunmaktadır. Bu sebep ile ülkemizde süt elde edimi için tercih edilmektedir.

*  İsviçre cinsi olan Montofon inek cinsi, iri yapılı gövdeye sahip olmaktadır. Gerek et gerek de süt elde edimi için tercih edilen bir tür olarak bilinmektedir. Besi tutması en iyi cinsler içerisinde yerini almaktadır.

Etçi Sığır Irkları

Etçi sığır cinsi olarak isimlendirilen bu cinsler, kolay bir tanım ile yalnızca et randımanı bakımından geliştirilmiş olan cins biçiminde ifade edilmektedir. Mevzubahis cinslerin sütleriyse genel olarak sağılmazlar ve ticari amaç ile kullanılmazlar. Bu hususta sığır cinslerinin sütleri yalnızca buzağılarına yetecek ölçüde kullanılır. Etçi sığır cinsleri gayesine hizmet etmesi yönünden etçi yönü ile geliştirilmektedir. Bu cinsler daha fazla geniş mera, otlak ve çayırların yer aldığı kesimlerde tercih edilmektedir.

Ülkemizde de etçi sığır cinsleri et randımanı amacı ile sık sık seçilen bir cins olmaktadır. Genel manada ülkemizde etçi sığır cinsi olarak isimlendirilen birden çok cins yer almaktadır. Etçi sığır cinslerini ve ön plana çıkan niteliklerini aşağıdaki yazımızda bulabilirsiniz.

Shorthorn

Kökeni İngiltere’nin Durham’la York bölgesi olan Shorthorn cinsi, durham cinsiyle shorthorn cinsinin melezleştirilmesinin sayesinde daha etçil hale gelmiştir. Shorthorn ırkının rengi beyaz ve kırmızı olmaktadır. Ağızlarının etrafı beyaz olan shorthorn ırkı çoğunlukla kısa yüzlü olmaktadır. Zor koşullara karşı uyum halinde olan shorthorn cinsinin boynuzu olmaz ya da kısa boynuzlu olur.

Brangus

Brangus cinsi öncelikle 1912 yılında Amerika’daki yetiştirici kişiler tarafından 3/8 Brahman cinsi, 5/8 Angus cinsi sığır karışımıyla üretilmiştir. Bu cinsteki temel gaye angus kadar kuvvetli, brahman kadar güç koşullara dirençli bir bünyeye ulaşmaktır. Çoğunlukla brangus cinsi siyah ya da kırmızı rengi ile öne çıkmaktadır. Brangus cinsinin dişi ve erkekleri doğuştan boynuzu olmamaktadır.

Brahman

Brahman ırkı, kökeni Hindistan olan bir sığır cinsi olarak görülmektedir. Olağan dışı yaşam sürme kabiliyetiyle öne çıkan brahman ırkı bu durumun beraberinde düşük beslenmede, rahatsızlıkta, güç hava koşullarında ve bakımsızlıkta da dirençlidir. Brahman cinsinin en belirgin olan niteliğiyse boynunun üstündeki hörgüç olmaktadır.

Angus

Angus cinsinin kökeni İskoçya olarak bilinmektedir. Bu cinsin en mühim niteliklerinden bir tanesi etçi olmalarının beraberinde etlerinin kaliteli bir forma sahip olmasıdır. ABD’de angus cinsi oldukça trenddir. Etçi cinsler içerisinde en fazla seçilenlerin başında anguslar bulunmaktadır. Angus eti bunun beraberinde yağ seviyesinin az olmasıyla tanınmaktadır.

Belçika Mavisi

Orjinli bir cins olarak tanınan Belçika mavisi genel manada heykelimsi, yoğun kaslı görünüşü ve çift kaslı yapısıyla meydana gelmektedir. Çift kaslı fenotipiyse kalıtsal olarak Belçika mavisiyle beraber gelir. Mevzubahis kalıtsal hal buna ilave olarak “Piedmontese” cinsi sığırlarda da karşılaşılmaktadır.