Büyükbaş hayvanlarda, özellikle süt ve et ineklerinde, doğum ve üreme yönetimlerinin doğru bir biçimde gerçekleştirilmiş olması, sürülerin randımanlarını ve kar yüzeylerini artırmada önemli bir yere sahip olmaktadır. Üreme randımanı, genetik ilerlemelerinin seviyelerini, inek ölçüsünü ve et veya süt imalatını doğrudan tesiri altına alabilmektedir. Bu blog yazımızda sizler için randımanlı bir sürü ve üreme sağlıkları için gerekli olan bilgilendirmeleri aktaracağız.
İzleme ve Kayıt
Tüm hayvanların üreme seviyesi, dünyaya geldikleri tarih, döl tutma düzeyleri, buzağı ölüm seviyeleri gibi bulguların kayıt altına alınması, üreme yönetimlerinin ne oranda etkin olduklarını değerlendirmek için oldukça mühimdir.
Büyükbaş hayvanların sürüsünde doğum ve üretim yönetimlerinin doğru bir biçimde gerçekleştirilmesi, inek işletmelerinin ekonomik başarısında kritik bir rolü bulunmaktadır. Etkin üretim yönetimleri, sürülerin genetik potansiyellerini en üst düzeye yükseltmek, rahatsızlıkların meydana gelmesinin önüne geçmek ve hayvanların sağlıklı bir şekilde üretim gerçekleştirmelerini temin etmek amacıyla gerekli olmaktadır. Bu anlamda alınacak eğitimlerle başarılı sürü yönetimi kolaylıkla sağlanmabilmektedir.
Rahatsızlık Yönetimi
Üremeyle ilgili rahatsızlıklar, sürülerin üreme randımanının azalmasına sebep olabilmektedir. Bu nedenden ötürü aşı planlanması ve biyogüvenlik önlemleriyle bu rahatsızlıkların meydana gelmesinin önüne geçilebilir.
Islah ve Genetik Seçenek
İneklerin üreme randımanlarını ve diğer özelliklerini iyileştirmek için genetik değerlendirme ve seleksiyon gerçekleştirilebilmektedir.
Postpartum Bakım
Doğumdan sonra, annelerin sağlıklı bir şekilde kendilerine gelmesi ve süt elde etmeye başlaması için farklı bir bakım uygulanması gerekir. Ayrıca, bu dönemde annelerin tekrardan döl yataklarına dönmeleri ve üreme dönemine girmeleri için yönetim tekniklerinin tanısı konulmalıdır.
Doğum
Doğum esnasında komplikasyon ortaya çıkıp çıkmadığını kontrol etmek ve gereksinim duyulduğunda müdahale edebilmek amacı ile hayvanların gözetilmesi gerekmektedir. Uzun zaman alan veya olağan dışı doğumlar gerek annelerin gerek de yavruların yaşamlarının riske girmesine neden olabilir.
Doğumdan Evvel Bakım
Gebe hayvanlara ait bir besleme planlarının hazırlanması gerekmektedir. Ayriyeten bu büyükbaş hayvanların iyi bir şekilde doğumlarını yapabilmeleri için rahat ve temiz bir doğum yeri hazır edilmesi gerekmektedir. Ayrıca, ortaya çıkabilecek olan komplikasyonlara karşı uzman veterinerlerle iletişimde olunması gerekmektedir.
Tohumlama
Büyükbaş hayvanların doğal çiftleşme veya doğal olmayan tohumlama ile döllenmesi temin edilebilir. Doğal olmayan tohumlama, genetik ilerlemenin çabuklaşması ve özel damızlık boğalarının geninin yayılabilmesi amacı ile sıklıkla seçilir.
Üreme Evresi İzleme
Büyükbaş hayvanların üreme döneminde olduğunu tespit etmek için davranış gözlemi gerçekleştirilmektedir. Bunun yanı sıra, bazı teknolojik ekipmanlar ve hormon analizleriyle de hayvanların üreme döneminde olup olmadığının tanısı konulabilir.