Büyükbaş hayvanlarda meydana gelen hastalıklar sonrasında et, süt ve döl veriminde olumsuz yönde değişiklikler oluşmaktadır. Yaşanan hastalıklar nedeni ile hem hayvanlar hem de yetiştiriciler zor bir duruma düşmektedir. Hastalık oluşmasının altında pek çok farklı sebep bulunabilir. Ancak hastalıkların ortaya çıkmasında belli başlı bazı nedenler bulunmaktadır. Bu sebepler arasında bakımsızlık, besleme yanlışlıklarına bağlı virüs ve bakterilerden dolayı bağışıklık sisteminin olumsuz etkilenmesi gibi durumlar yer almaktadır. Hastalıkların oluşmasını engellemek için gerekli olan önlemlerin alınması gereklidir. Büyükbaş hayvanlarda ortaya çıkan hastalıkları şu şekilde sıralayabiliriz:
Mastisis (Meme İltihabı)
Meme dokusunun iltihaplanması mastisis olarak adlandırılmaktadır. Tek ya da iki lobda birden karşı karşıya kalınabilen mastisis memelerin körelmesi durumuna kadar ilerleyebilmektedir. Aynı zamanda alınacak sütün verimi düşmekte ve yapısında bozulmalar meydana gelmektedir. Bu durumun ortaya çıkmasında mikrop, bakımsızlık, darbeler ve sağım hataları gibi durumlar yer almaktadır. Hastalığın belirtileri ise şişlik, kızarıklık, ağrı oluşumlarıdır. Hastalık ile karşı karşıya kalındığında ilaç tedavisi uygulamasına başlanması gerekmektedir. Hastalığın erken teşhis edilmesi avantajlı bir durumdur. Geç fark edildiğinde tedavi şansıda düşmektedir. Bu hastalık ile karşılaşıldığında veya oluşmadan önceki süreçte memelerin temizliğine özen gösterilmesi gerekmektedir.,
Hipokalsemi (Süt Humması)
Bu hastalık sıklıkla yeni doğum yapmış olan büyükbaş hayvanlarda gözlenmektedir. Bu hastalığın oluşumunda kandaki kalsiyum ve fosfor seviyesinin düşmesi etkili olmaktadır. Bu hastalığa yakalanan hayvanlar yerinden kalkamaz bir hale gelmektedir. Bu hastalığın karşılaşıldığı gruplar arasında süt verimi yüksek olan hayvanlarda yer almaktadır. Bu durumdan yola çıkarsak süt verimi yüksek olan cinslerde hipokalsemi gözlenme olasılığı daha yüksektir diyebiliriz. Hipokalsemi oluşumu sonrasında hayvanda baş ve ayaklarda titreme, sarsıntılı yürüme, ayakta durmada güçlük gibi durumlar gözlemlenmektedir. Tedavi edilmediği taktirde ölümle sonuçlanabilir. Tedavisi kısa bir süre içerisinde sonuçlanan rahatsızlık için bir hekime başvurmak gereklidir. Bu durumun ortaya çıkmasına engel olmak için gebe olan ineğin doğuma 60-70 gün kala kuruya alınması ve yeşil kaba yem ile beslenmesi gerekmektedir. Aynı zamanda sağmal ineklere süt yemi verilmemelidir. Sağmal ineklerin beslemesinde besi yemi kullanılmasına dikkat edilmelidir.
Timpani (Şişme Hastalığı)
Timpani hastalığının kökü gaz oluşumuna dayanmaktadır. Hayvan gaz çıkaramadığından dolayı karında şişlik meydana gelmektedir. Bu hastalık taze ve soldurulmayan yemlerin, bozuk ve küflü besinlerin kullanılmasından kaynaklanmaktadır. Aynı zamanda yumru bitkilerin yemek borusunda tıkanıklık oluşturmasından da ortaya çıkmaktadır. Karında oluşan aşırı şişlikle beraber zayıf nabız, sancı ve solunum zorluğu da görülmektedir. Tedavi edilmediği taktirde kalbin durması ile sonuçlanabilir. Hastalığın gözlendiği hayvan gezdirilmesi ve ağzına gem vurulmalıdır. Buna ek olarak ön ayakların yükseltilmesi de tavsiye edilmektedir. Hekime başvurduktan sonra gaz giderici ilaçların kullanımına da başvurulabilir.
Piroplazmoz
Kan işeme hastalığı olarak bilinen piroplazmoz ineklerde sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Oluştuğunda iştahsızlık ve sarılık ile kendini göstermektedir. Bu hastalık kenelerin aracılığı ile ortaya çıkmaktadır. Kenelerin yoğunluk gösterdiği nisan ve ekim aylarında dikkatli olmak gerekmektedir.
Tüberküloz
Kronik ve bulaşıcı olan bu hastalık insanlara da bulaşabilmektedir. Hastalık bulaştıktan 10-50 gün sonrasında belirtiler ortaya çıkmaya başlamaktadır. Bu belirtiler deride lezyon, öksürük, ateş ve solunum zorluğu olarak sıralanabilmektedir. Bu hastalığın teşhisi ve önlenmesi için test yapılması gereklidir. İyi besleme ve bakım sayesinde hayvanlar hastalıktan korunmaktadır.
Antraks (Şarbon)
Dalağın şişmesi ile karakterize edilen bir hastalıktır. Ani ölümler meydana gelebilen ve bulaşıcı olan bir hastalık olmaktadır. Bulaştıktan birkaç gün sonra belirtiler ortaya çıkmaktadır. Belirtiler arasında sendeleme, iştahsızlık, yüksek ateş ve solunum sorunları yer almaktadır. Hayvanların ölümüne sebep olan bu hastalıkta vücuttan kan gelme ve deride püstüller gibi sorunlar oluşmaktadır. Tedavi için bir hekime başvurulması gerekmektedir. Bulaşıcı olan bu hastalıkta karantinaya ve ölen hayvanın gömülmesi esnasında dikkatli olunması gerekmektedir.
Yanıkara Hastalığı
Bu hastalık ateşli ve öldürücü olmakla beraber kaslarda oluşan iltihaplanma sebebi ile oluşmaktadır. Bu hastalığa sahip olan hayvanlarda diş gıcırdatma, iştahsızlık ve durgunluk görülmektedir. Aynı zamanda solun, nabız ve ateş seviyesinde artış da dikkat çekmektedir. Veteriner hekimlerin uyguladığı kas içi antibiyotik ile çözüme kavuşmaktadır.
Brusellozis (Yavru Atma Hastalığı)
Bu hastalıkta adından da anlaşılacağı üzere yavru atma ile sonuçlanmaktadır. Bu hastalık sebebi ile gebelik 6-7.aylarda gebelik son bulmaktadır. Ölü doğum sonrasında hastalık yayılmaya devam ettiğinde sürü için olumsuz bir etki oluşturmaktadır. Bu sebepten dolayı hasta hayvanın sürüden ayrılması gerekmektedir.
Şap Tabak Hastalığı
Belirtiler arasında ağız akıntısı, ateş, ağız ve ayakta döküntülü yara gözlenmektedir. Bulaşıcı bir hastalıktır. Et ve süt verimini azaltan bu hastalık ile karşılaşıldığında gerekli yerlere başvurulmalıdır.
Sığır Vebası Hastalığı
Sinir sisteminde yaraya ve kanlı ishale sebep olmaktadır. Sığır vebasının ölüm oranı oldukça yüksektir. Vücut sıvılarından diğer hayvanlara bulaşabilmektedir. Hasta olan hayvanın sürüden ayrı tutulması gereklidir.